Δευτέρα 14 Ιουλίου 2014

Δελτίο Τύπου



Οι Δύο Πειρασμοί
Η Δύσκολη Πορεία της Ελληνικής Οικονομίας μετά την Κρίση και οι Πειρασμοί της Αντισυστημικότητας και του Γ’ Μνημονίου 

Το Νέο Βιβλίο του Καθηγητή Π.Ε. Πετράκη



Πέρασε ήδη ενάμισης χρόνος από το προηγούμενο βιβλίο του Καθηγητή Π.Ε. Πετράκη με τίτλο «Η Έξοδος» (Εκδόσεις Ευρασία – Νοέμβριος 2012). Εκεί, όπως και σε αυτό το βιβλίο, συμπεριλαμβανόντουσαν οι εβδομαδιαίες αναρτήσεις του Π.Ε. Πετράκη στο blog «Οικονομικές Αντιλογίες» που φιλοξενείται στο In.gr από τον Ιούνιο του 2011. Όπως όμως και στην «Έξοδο», έτσι και στους «Δύο Πειρασμούς», σημαντικά σημεία του βιβλίου βρίσκονται στα μέρη του που γράφτηκαν ειδικά γι’ αυτό. 

Εάν μπορεί κάποιος να εκτιμά τη μελλοντική εξέλιξη, τότε έχει προσφέρει στη διαμόρφωση του μέλλοντος. Αυτός είναι και ο ρόλος του βιβλίου αυτού. Με βάση μία προσέγγιση πολιτικής οικονομίας συμβάλλει στην εκτίμηση αυτών που θα συμβούν τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα. Έτσι ο αναγνώστης μπορεί να τοποθετηθεί μέσα στις μελλοντικές εξελίξεις.
Στην Ελλάδα, ποτέ δε δόθηκε μέχρι σήμερα η δυνατότητα για μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, ώστε να κατορθώσει να προωθήσει την ανάπτυξη, αφού θα έχει εξασφαλίσει τις συνθήκες επιβίωσης. Τα διλήμματα λυνόντουσαν με βάση την προοπτική που συνήθως έδινε την άμεση λύση αγνοώντας τις ανάγκες της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. 

Έτσι έγινε και τώρα. Επιβλήθηκαν άμεσες λύσεις στο πρόβλημα της υπερχρέωσης και δεν υπήρξε πρόβλεψη για το μέλλον. Το εντυπωσιακό μάλιστα είναι ότι την έλλειψη αυτήν την εμφάνισαν και οι εταίροι της Ελλάδας και όχι μόνο η ελληνική πλευρά. Η επιβεβλημένη σταθεροποίηση που επετεύχθη δεν προδικάζει απαραιτήτως ρωμαλέα επανάκαμψη στην ανάπτυξη. 
Τώρα, λοιπόν, που ήρθε η έξοδος από τη βαθιά κρίση και η Ελληνική οικονομία εισήλθε στη φάση της σταθεροποίησης προβλέπεται μία ανάκαμψη χαμηλής πτήσης: Ένα 2014 όπου μάλλον ελαφρά θα υπερισχύσουν οι θετικοί ρυθμοί και μια αναιμική μεγέθυνση από εδώ και πέρα, στο πλαίσιο μιας αναιμικής ευρωπαϊκής ανάκαμψης, που δε θα μπορεί να απορροφήσει το εκρηκτικό κοινωνικό πρόβλημα που δημιούργησε η οικονομική κρίση. 
Η προοπτική αυτή είχε προδιαγραφεί στην «Έξοδο» και αποτυπώνεται με σαφήνεια στο παρόν βιβλίο, το οποίο περιγράφει το γεγονός ότι η πορεία αυτή να περνάει μέσα από τις δύο συμπληγάδες της Αντισυστημικότητας και του Γ΄ Μνημονίου. Πρόκειται για τους δύο τελευταίους Μεγάλους Πειρασμούς αυτής της πορείας. Η ελληνική κοινωνία θα τους αντιμετωπίσει τα δύο επόμενα χρόνια απειλούμενη διαρκώς από την κοινωνική αγωνία για τους ανέργους και τους φτωχούς.
Μεταξύ αυτών των άκρων υπάρχει ο δρόμος της Δημοκρατίας και της Ανάπτυξης. Γιατί φαίνεται ότι Δημοκρατία και Ανάπτυξη είναι δύο στενά συνδεμένες έννοιες. Το ζήτημα που επεξεργάζεται λοιπόν το βιβλίο αυτό αφορά στην πορεία της ελληνικής οικονομίας στη μετά το Β΄ Μνημόνιο εποχή: Θα ακολουθήσει η είσοδος σε ένα Γ΄ Μνημόνιο (παροχή εξωτερικής βοήθειας υπό αυστηρές -λίγο ή πολύ- συνθήκες), θα επιλεγεί ο δρόμος της αντισυστημικότητας (έξοδος από το ευρώ) ή θα ακολουθηθεί ένας δρόμος σταδιακής αποκατάστασης της θεσμικής λειτουργίας και της εφαρμογής προγραμμάτων οικονομικής πολιτικής, των οποίων η ιδιοκτησία θα ανήκει στα εκλεγμένα όργανα της ελληνικής πολιτείας;
Η Αντισυστημικότητα και το Γ΄ Μνημόνιο ασκούν εξαιρετική γοητεία στους υποστηρικτές τους. Τα κοινά τους χαρακτηριστικά είναι η ευκολία της επιχειρηματολογίας για την υποστήριξή τους και ότι διαμορφώνουν ένα κανονιστικό περιβάλλον έκτακτης ανάγκης και αναγκαστικής εκτέλεσης.
Αντιθέτως ο δρόμος μεταξύ των Δύο Πειρασμών είναι γεμάτος σκληρές αποφάσεις στις οποίες πρέπει συνεχώς να αναμετράται το κοινωνικό κόστος και όφελος. Προϋποθέτει διεύρυνση των γνώσεων και κατανόηση των διεθνών γεωστρατηγικών εξελίξεων. Σημαίνει κοστοβόρες μεταβολές συνηθειών και συγκρούσεις κοινωνικού χαρακτήρα. Σημαίνει συνεχή εγρήγορση και ανάληψη ευθύνης αποφάσεων. Με άλλα λόγια, σημαίνει ανάκτηση μέρους της εθνικής κυριαρχίας χωρίς τον κίνδυνο διεθνούς απομόνωσης και πλεύσης σε αχαρτογράφητα νερά, όπως στην περίπτωση της υιοθέτησης της αντισυστημικότητας. 
Συνεπώς στα αμέσως επόμενα χρόνια και υπό το καλύτερο σενάριο η αναιμική ανάκαμψη θα τροφοδοτεί την πολιτική αντιπαράθεση, και στο βάθος της εικόνας, τις κεντρόφυγες δυνάμεις (προς την Αντισυστημικότητα και το Γ΄ Μνημόνιο), απονευρώνοντας την κοινωνική αναπτυξιακή δυναμική, χωρίς ταυτοχρόνως να έχει διαμορφωθεί ένα οικονομικό μοντέλο που να είναι συμβατό με τις επικρατούσες ευρωπαϊκές προδιαγραφές ενσωμάτωσης στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Θα μπορούσε όμως να υπάρξει πολιτική υπέρβαση και να μετατραπεί η περίοδος αυτή σε μία περίοδο εμβάθυνσης της Δημοκρατίας μας και ενηλικίωσης της οικονομικής συμπεριφοράς μας. Η σκιαγράφηση του μέλλοντος (άρα και το βιβλίο αυτό) βοηθάει για την υπέρβαση αυτή. Μόνο η Δημοκρατία εξασφαλίζει την απελευθέρωση παραγωγικών δυνάμεων, από τη μία μεριά, και μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, από την άλλη. Εάν η ενηλικίωση της Ελληνικής κοινωνίας αποδυναμώσει τις κεντρόφυγες δυνάμεις, ίσως αυτή μπορέσει να συζητήσει συναινετικά για το μέλλον της. Χρόνος κερδήθηκε. Ας αξιοποιηθεί, για να δοθεί ξανά διέξοδος στη δημιουργική μεσαία τάξη, στους ανέργους και στους φτωχούς.




0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου